Bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) được gọi chung là xoáy thuận nhiệt đới (XTNĐ) là một vùng gió xoáy, có đường kính tới hàng trăm kilômét, hình thành trên vùng biển nhiệt đới. Ở Bắc bán cầu, gió thổi xoáy vào trung tâm theo hướng ngược chiều kim đồng hồ. Áp suất khí quyển trong bão thấp hơn rất nhiều so với xung quanh và thường dưới mức 1000mb. Sự chênh lệch về khí áp ở vùng tâm bão với các vùng xung quanh là nguyên nhân gây ra tốc độ gió bão rất lớn. Bão, ATNĐ có thể ví như một chiếc bánh khổng lồ, khi cắt đôi chiếc bánh đó ta thấy bên trong nó cũng có nhân bánh đó là mắt bão và thành mắt bão (xem hình 1.1).

Gió tín phong còn gọi là gió gì?

Gió tín phong hay còn gọi là gió mậu dịch, cả 2 tên gọi này đều phổ biến như nhau. Tuy nhiên, từ mậu dịch được sử dụng trong ngôn ngữ tự nhiên nhiều hơn, ngược lại tín phong được sử dụng trong các văn bản khoa học.

Tìm hiểu gió tín phong là gì và kiến thức liên quan giúp bạn hiểu thêm về các điều kiện khí hậu tại Việt Nam. Cập nhật thêm các tin tức về thời tiết mỗi ngày tại website để thuận tiện cho mọi sinh hoạt và đời sống.

Trong quan hệ tình dục, người ta thường nghe đến các vấn đề như bệnh lý sinh dục hay khả năng sinh lý. Tuy nhiên ít người biết đến thượng mã phong và thậm chí không hiểu tình trạng này là gì. Thượng mã phong nếu không được sơ cứu kịp thời có thể gây tử vong. Cùng tìm hiểu thượng mã phong là gì qua bài viết dưới đây.

Về khái niệm thượng mã phong, chúng ta có thể hiểu đơn giản là tình trạng đột quỵ xảy ra trong quá trình quan hệ tình dục. Nguyên nhân gây ra bởi trong lúc cao trào tinh dịch tiết ra quá nhiều khiến mạch máu não bị đứt, tắc nghẽn hoặc trụy tim do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Thượng mã phong còn được gọi bởi các tên khác như phạm phòng, trúng phong, trúng phòng... Thượng mã phong thường xuất hiện ngẫu nhiên trong quan hệ tình dục mà chúng ta không thể dự báo trước được. Thời gian xảy ra thượng mã phong thường rất ngắn và nhanh chóng. Vì vậy, trong trường hợp gặp phải tình trạng này cần được sơ cứu khẩn cấp để tránh hậu quả nguy hiểm đến tính mạng.

Trước kia, người ta thường nghĩ chỉ nam giới mới bị thượng mã phong, song trên thực tế nữ giới cũng có thể gặp phải chứng này. Đặc biệt tỷ lệ nữ giới bị thượng mã phong ngày càng có xu hướng tăng lên. Mặc dù vậy nhưng so với tỷ lệ nam giới bị thượng mã phong thì số lượng nữ giới gặp phải tình trạng này cũng rất hiếm hoi.

Ngoài ra, nhóm người thuộc các trường hợp sau dễ bị thượng mã phong trong quan hệ tình dục:

Bên cạnh đó, nhiều cặp vợ chồng mới cưới do bận bịu cho hôn lễ dẫn đến mệt mỏi về tinh thần, thể xác cùng với việc chưa có kinh nghiệm trong quan hệ tình dục cũng có thể bị thượng mã phong.

Nam giới trong độ tuổi từ 35-50 tuổi dễ bị thượng mã phong

Phải làm gì khi bị thượng mã phong?

Vì thượng mã phong chủ yếu gặp ở nam giới nên người phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong việc sơ cứu ban đầu. Lúc này, người nam giới đang trong trạng thái bị sốc, chị em cần phải bình tĩnh và thực hiện các bước như sau:

Sơ cứu cho người bị thượng mã phong đóng vai trò quan trọng, giúp bạn tình vượt qua nguy cơ đột quỵ dẫn đến tử vong. Bởi thượng mã phong có thể gặp ở bất cứ ai mà không có dự báo trước nên việc hiểu về cách sơ cứu vô cùng quan trọng. Cả nam giới và nữ giới cần trang bị cho mình những kiến thức này để tặng khả năng cứu sống nạn nhân.

Thượng mã phong có thể hiểu đơn giản là tình trạng đột quỵ xảy ra trong quá trình quan hệ tình dục

Gió Tín phong thổi theo hướng nào?

Hướng gió Đông Bắc – Tây Nam hoặc Đông Nam – Tây Bắc tùy thuộc vào khu vực hoạt động tại Bắc hay Nam Bán cầu.

Gió tín phong thổi từ đâu đến đâu?

Gió tín phong thổi từ Bắc và Nam bán cầu về Xích đạo. Hoạt động trong khu vực vĩ độ 30 bán cầu Bắc đến 30 bán cầu Nam.

Phân biệt gió tín phong và gió mùa (so sánh các đặc điểm)

Để phân biệt gió tín phong và gió mùa có thể dựa vào bảng sau đây:

Một số câu hỏi về gió tín phong được giải đáp để bạn đọc có thêm kiến thức về hiện tượng thời tiết này:

Nguồn gốc của gió tín phong xuất hiện từ đâu?

Khá nhiều người chưa biết về nguồn gốc của Gió tín phong. Nó được thổi từ biển vào, bắt đầu từ trung tâm áp cao tại Thái Bình Dương đến Xích đạo. Việc hình thành chính là do sự chênh lệch giữa áp thấp tại xích đạo và áp cao chí tuyến.

Tất nhiên bạn phải hiểu rõ đường xích đạo là đường gì, từ đó biết được tính chất của gió Tin phong cũng như nhiều đặc điểm về khí hậu khác tại vùng này.

Do ảnh hưởng của lực Coriolis, gió tín phong bán cầu Bắc thổi theo hướng Đông Bắc – Tây Nam. Tuy nhiên ở Nam bán cầu sẽ theo hướng Đông Nam – Tây Bắc.

Khi hai hướng gió này gặp nhau, chúng sẽ tạo thành các dòng đối lưu bốc lên cao hay còn gọi là đới hội tụ liên chí tuyến. Khu vực sát mặt đất sẽ cảm nhận chúng rất nhẹ và yếu.

Như vậy, nguồn gốc của chúng khác hoàn toàn với gió Lào được thổi từ vịnh Thái Lan vào nước ta. Tìm hiểu gió phơn là gì và các đặc điểm của chúng để hiểu hơn về các loại gió ở Việt Nam tại đây.

Đặc điểm chính của gió mậu dịch là mát và có độ ẩm cao do được thổi từ biển vào. Khi gặp đất liền chúng mang theo mưa phùn, không khí lạnh ẩm. (Vậy mưa phùn là gì, đây là dạng mưa bay bay với các hạt nước siêu nhỏ, chỉ đủ làm ướt nhẹ vai áo).

Quá trình hình thành trình bày ở trên đã giải thích các đặc điểm cơ bản của gió mậu dịch. Các khu vực tại Xích đạo nhận được lượng nhiệt lớn từ mặt trời nên lớp không khí phía dưới nóng lên. Chúng trở nên nhẹ và bay lên cao, di chuyển theo vĩ độ 30.

Cùng thời điểm này, tầng không khí phía trên được chuyển xuống bề mặt. Quá trình tạo vòng tròn khép kín gọi là pin Hadley.

Một phần khí nóng chạy đến vĩ độ 30 đến 60 sau đó đẩy về hai cực. Lực Coriolis tác động làm cho gió ở hai bán cầu ngược nhau.

Làm sao để hạn chế nguy cơ bị thượng mã phong?

Thượng mã phong là tình trạng không hiếm gặp trong quan hệ tình dục. Tuy nhiên nếu hiểu biết về nó, bạn sẽ có cách phòng tránh và xử lý. Để hạn chế nguy cơ bị thượng mã phong, mọi người cần trang bị cho mình những điều sau:

Hy vọng qua bài viết trên đã trả lời cho câu hỏi thượng mã phong là gì và giúp bạn có thêm thêm kiến thức về quan hệ tình dục an toàn. Thượng mã phong nếu biết cách xử lý và sơ cứu sẽ giúp nạn nhân thoát khỏi những hiểm nguy cận kề.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do vi rút Dengue gây ra, bệnh do muỗi Aedes aegypti hay còn gọi là muỗi vằn truyền nhiễm cho người. Bệnh có thể diễn tiến đến các biến chứng nguy hiểm và thậm chí tử vong. Hiện sốt xuất huyết là bệnh chưa có vắc-xin phòng ngừa và thuốc điều trị đặc hiệu.

Tỷ lệ mắc sốt xuất huyết đã tăng gấp 30 lần trong hơn 50 năm qua. Hiện có tới 50 - 100 triệu ca bệnh được ước tính xảy ra hàng năm tại hơn 100 quốc gia, khiến gần một nửa dân số thế giới có nguy cơ mắc bệnh.

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm gây dịch do vi rút Dengue gây ra. Vi rút Dengue có 4 tuýp huyết thanh là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Vi rút truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi đốt. Muỗi Aedes aegypti là côn trùng trung gian truyền bệnh chủ yếu.

Đặc điểm của sốt xuất huyết Dengue là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong.

Sốt xuất huyết chủ yếu lây truyền qua muỗi Aedes aegypti và thường phân bố ở các quốc gia vùng nhiệt đới. Dịch bệnh sốt xuất huyết có thể xảy ra bất cứ khi nào. Tuy nhiên, độ ẩm và nhiệt độ cao là điều kiện thuận lợi cho sự sinh sôi, phát triển của muỗi, làm tăng khả năng lây truyền bệnh. Tại Việt Nam, bệnh xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa mưa. Bệnh gặp ở cả trẻ em và người lớn.

Các triệu chứng của sốt xuất huyết và sốt xuất huyết nặng là gì?

Sốt xuất huyết: Triệu chứng thường gặp nhất là sốt cao, có thể đi kèm với bất kỳ triệu chứng sau:

Sốt xuất huyết nặng: Khoảng 1 trong 20 người mắc sốt xuất huyết sẽ bị sốt xuất huyết nặng. Sốt xuất huyết nặng có thể dẫn đến sốc, xuất huyết nội và thậm chí tử vong. Bạn có nhiều khả năng bị sốt xuất huyết nặng nếu bạn bị nhiễm sốt xuất huyết trước đó. Trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai có nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết nặng cao hơn. Các dấu hiệu cảnh báo của sốt xuất huyết nặng:

Nếu có triệu chứng nghi ngờ sốt xuất huyết thì cần làm gì?

Nếu có các triệu chứng nghi ngờ sốt xuất huyết, cần đi đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

+ https://www.who.int/news-room/q-a-detail/dengue-and-severe-dengue

+ https://www.cdc.gov/dengue/symptoms/index.html#anchor_1555426819180

+ Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết Dengue (Ban hành kèm theo Quyết định số 3705/QĐ-BYT ngày 22 tháng 8 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế)

Hoài Thương - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hồ Chí Minh